rozwiń
Mindful eating jest praktyką blisko związaną z mindfulness, czyli szeroko pojętą praktyką uważności. W prawdzie praktyka ta jest formą medytacji. Medytacja jeszcze niedawno kojarzyła nam się wyłącznie z buddyjskimi mnichami spędzającymi cały dzień w osobliwych pozycjach, koncentrujących się na bliżej nieokreślonym punkcie w czasoprzestrzeni, zdawało się że nasz świat jest zupełnie inny i trudno szukać tam wzorców. Okazuje się jednak, że medytacja wcale nie musi oznaczać dla nas surrealizmu.
Dziś coraz więcej osób na zachodzie dostrzega i korzysta z pozytywnych zmian, jakie może wnieść w nasze życie praktyka uważności. Jest to narzędzie pozwalające nam lepiej poczuć nasze emocje, przyjrzeć się myślom (i temu jakie odczucia w nas wywołują) oraz wczuć się we wszystko co możemy poczuć fizycznie, naszym ciałem. Co oznacza ona w kontekście jedzenia? Jaki ma wpływ na to jak się odżywiamy?
Używamy wszystkich zmysłów
Istotą całego procesu jest zaangażowanie wszystkich zmysłów w doświadczanie jedzenia posiłku. Skupienie się na tym co widzimy, czujemy, słyszymy przede wszystkim pozwala na chwilę zatrzymać się w pędzie codzienności. Nieco zwolnić nasze myśli i zarazem uspokoić się, aby poczuć się dobrze. Mindful eating to nic innego jak skupianie się na doznaniach dotyczących wszystkich naszych zmysłów i koncentracja na jedzeniu.
Takie podejście pozwala zwrócić uwagę na smak naszych potraw, ich konsystencję, na to w jaki sposób na nas działają gdy odczuwamy satysfakcjonujące ukojenie głodu. Zwrócenie uwagi na nasze odczucia pozwoli nam nauczyć się też rozpoznawać kiedy na prawdę jesteśmy głodni, a kiedy chcemy zajeść nudę, bądź nieprzyjemne emocje. Warto zaznaczyć, że jedzenie emocjonalne jest ściśle związane z problemami z odżywianiem i wzrostem wagi ciała.
Pozbywamy się rozpraszaczy
Istotne jest też wyeliminowanie towarzyszących nam niemal na każdym kroku urządzeń elektronicznych. Nierzadko do jedzenia zasiadamy przed telewizorem, który odciąga naszą uwagę od tego co mamy na talerzu. Podobnie z telefonami – skupiamy się na scrollowaniu ekranu lub pisaniu wiadomości i nawet nie zdążymy zarejestrować kiedy z naszego talerza ubyła połowa porcji. Wówczas nie dajemy sobie szansy, aby na prawdę odczuć smak i przyjemność płynącą z jedzenia. A to przecież w gruncie rzeczy najsilniej motywuje nas do jedzenia. Dlaczego więc później ten naturalny mechanizm przegrywa w starciu z kolorowym ekranem? Dowiedziono, że spożywanie posiłków w trakcie oglądania telewizji związane jest z bardziej kompulsywnym wzorcem odżywiania się i wpływa na zwiększenie ilości spożywanych kalorii.
Zwalniamy tempo
Gdy podczas jedzenia skupiamy się na naszych zmysłach zaczynamy czuć więcej i dokładniej. Prawdopodobnie zupełnie naturalnym dla nas będzie, jeśli wówczas zwolnimy tempo jedzenia, aby jeszcze bardziej nacieszyć się tą chwilą. Jest to ważne dla naszego układu nerwowego, ponieważ za proces trawienia odpowiada jego część związana z relaksem, odpoczynkiem, wyciszeniem. Nie stymulując się nadmiarem bodźców (rozpraszacze), nie śpiesząc się – wspomagamy naturalne mechanizmy, dzięki którym nasze ciało może czerpać z pożywienia składniki odżywcze. Ważne jest też dokładne przeżuwanie, ponieważ rozdrobniony pokarm łatwiej ulega dalszym etapom trawienia. Jedząc wolno i żując dokładnie czynimy nasze posiłki bardziej lekkostrawnymi.
Uczymy się dobrych nawyków
Niestety wiele osób chcących schudnąć, po okresie stosowania niekiedy bardzo restrykcyjnych diet znów przybiera na wadze. Dzieje się tak, ponieważ zmiany w ich trybie życia są sztuczne, mają dać szybkie i krótkoterminowe efekty. Nie tak łatwo jednak przeciwstawić się latom, w których odżywiały się w niewłaściwy sposób, wskutek czego pojawiła się nadwaga. Mindful eating to praktyka, która uczy nas wdrożyć do swojego stylu odżywiania trwałe zmiany. Poprzez zwolnienie tempa jedzenia, zwracanie większej uwagi na to co nas motywuje do jedzenia, kiedy czujemy głód i jak się z nim czujemy, oraz intensywniejsze przeżywanie chwil posilania się odchodzimy od negatywnych wzorców związanych z przejadaniem się.
Jak zacząć praktykować mindful eating?
Ponieważ, aby zacząć praktykować mindful eating nie potrzeba nam od razu wyrzucać ze swojego jadłospisu słodkich przekąsek i zastępować ich na siłę produktami, których jeść ochoty nie mamy. Równie dobrze możemy zacząć swoją pierwszą praktykę uważnego jedzenia od sięgnięcia po kawałek tortu. Zróbmy to jednak powoli, uważnie, doceniając chwilę, która daje nam tak wiele przyjemności. Zaczniemy uczyć się kontrolować swoje odżywianie się i być może poddamy jedzenie głębszej refleksji niż zazwyczaj.
A to może być świetny początek do zbudowania w nas motywacji, aby zmienić swoje zachowania żywieniowe długoterminowo. Tak, aby nie musieć za jakiś czas znów zaczynać od początku.