Wiele mówi się o cholesterolu i jego wpływie na nasze zdrowie. O jego obecności w naszym organizmie. Cholesterol – dobry czy zły? Wiele osób z pewnością nie raz słyszało o negatywnym wpływie cholesterolu. Czy na pewno powinniśmy przypisywać mu wyłącznie szkodliwość? Istnieje wiele błędnych informacji wokół tej substancji tłuszczowej. W tym artykule przybliżymy wam nieco postać tej substancji biologicznej i przedyskutujemy często pojawiające się pytania na jego temat.
Cholesterol jest ważnym składnikiem błon komórek organizmu. Niezależnie od jego złej sławy, cholesterol jest niezbędny do życia. Jednak, gdy jest obecny w wysokich stężeniach we krwi, obserwuje się zwiększone ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia.
Cholesterol, wraz z innymi substancjami, takimi jak tłuszcz i wapń, gromadzi się w blaszkach miażdżycowych na ścianach tętnic. Z czasem powoduje to zwężenie naczyń krwionośnych i może prowadzić do powikłań, w tym udaru i zawału serca.
Czy cały cholesterol jest zły?
Poza swoją strukturalną rolą w błonach komórek, jest on również istotny w produkcji hormonów steroidowych, witaminy D i kwasu żółciowego. Tak więc, chociaż wysoki poziom jest czynnikiem ryzyka choroby, bez cholesterolu nie moglibyśmy przeżyć.
Otóż, sposób jego transportu cholesterolu również ma znaczenie dla tego, czy jest on szkodliwy dla zdrowia.
Cholesterol jest przenoszony przez lipoproteiny, które są substancjami składającymi się z tłuszczu i białka. Transport ten odbywa się na dwa główne sposoby.
Lipoproteina o niskiej gęstości (LDL) przenosi cholesterol z wątroby do komórek, gdzie jest on wykorzystywany w wielu procesach. Ludzie czasami określają LDL jako „zły” cholesterol, ponieważ wysoki poziom cholesterolu LDL w krwiobiegu zwiększa ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia.
Lipoproteina o wysokiej gęstości (HDL) jest często określana jako „dobry” cholesterol, ponieważ transportuje cholesterol z powrotem do wątroby. Tam cholesterol jest usuwany z organizmu, zmniejszając tym samym ryzyko sercowo-naczyniowe.
Czy mogę mieć wysoki cholesterol, jeśli czuję się całkowicie dobrze?
Długotrwale podwyższony cholesterol z reguły prowadzi do cichego gromadzenia się blaszek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych, aż do momentu, gdy jest to tak poważne, że dochodzi do udaru lub zawału serca.
W większości przypadków wysoki cholesterol nie powoduje objawów. Dlatego zaleca się okresowe badania krwi w celu przesiewowego wykrycia wysokiego cholesterolu. Wiek, w którym rozpoczynasz badania przesiewowe i częstotliwość ich przeprowadzania zależy od indywidualnych czynników ryzyka.
Czy osoba z prawidłową masą ciała może mieć nieprawidłowe parametry cholesterolu?
Choć wydawać by się mogło, że to się wyklucza niestety jest to możliwe. Równowaga cholesterolowa jest tak naprawdę funkcją tego, co jemy, ale także naszej genetyki. Na przykład ktoś może urodzić się z genetyczną skłonnością do nieefektywnego przetwarzania cholesterolu.
Nawet jeśli masz zdrową wagę, twój cholesterol może być nieprawidłowy. Inne czynniki, które mają wpływ na cholesterol to żywność, którą spożywasz, Twój styl życia, tryb pracy, aktywność fizyczna, czy palisz i ile pijesz alkoholu.
Ludzie, którzy mają zdrową wagę mogą mieć wysoki poziom cholesterolu, podczas gdy niektóre osoby z nadwagą mogą nie mieć wysokiego cholesterolu.
Jak wysokie spożycie cholesterolu wpływa na jego poziom?
Temat ten jest nieco bardziej złożony niż można by się spodziewać. Spożywany cholesterol niekoniecznie bezpośrednio koreluje z poziomem cholesterolu. Jedzenie cukrów prostych może skutkować podwyższeniem poziomu cholesterolu, nawet jeśli ktoś nie spożywa go dużo.
Ponadto, niska aktywność fizyczna może mieć istotny wpływ na podwyższenie poziomu cholesterolu.
Jeśli biorę leki na cholesterol mogę jeść to co chcę?
Niestety tak nie jest. Jeśli jesz to, na co masz ochotę i spożywasz kalorie w nadmiarze, będziesz przybierać na wadze. Kiedy przybierzesz za dużo na wadze, szczególnie w okolicach brzucha, możesz rozwinąć stan zwany zespołem metabolicznym, który jest stanem przedcukrzycowym.
Statyny nie są lekami zmniejszającymi wagę. Ich zadaniem jest obniżenie frakcji LDL, a Twoim zadaniem jest traktowanie swojego ciała z szacunkiem, co obejmuje to, co jesz.
Każdy lek, nawet ten względnie bezpieczny ingeruje w procesy biochemiczne zachodzące w naszym organizmie. Nonsensem jest sabotować leczenie brakiem poświęcania należytej uwagi diecie i stylowi życia.
Co możesz zrobić, aby zadbać o prawidłowy poziom cholesterolu?
Poza przyjmowaniem leków na obniżenie cholesterolu, możesz również poprawić swój cholesterol poprzez utrzymanie zdrowej wagi, spożywanie odpowiednich pokarmów, ćwiczenia fizyczne, unikanie palenia i nadmiernego spożywania alkoholu.
Dieta i ćwiczenia są zawsze pierwszymi krokami i pozostają niezwykle ważne. Statyny są bardzo skuteczne w obniżaniu cholesterolu i są bezpieczne. Pojawiły się w leczeniu zaburzeń gospodarki lipodowej ponad 30 lat temu, przy czym nowsze statyny wiążą się z lepszą skutecznością, bezpieczeństwem i mniejszymi skutkami ubocznymi.