Ginkgo biloba, czyli miłorząb japoński, to drzewo pochodzące z Chin, które od tysięcy lat jest uprawiane w różnych celach.
Ponieważ jest to jedyny żyjący członek starożytnego rzędu roślin, czasami określa się je mianem żywej skamieliny.
Podczas gdy jego liście i nasiona są często stosowane w tradycyjnej medycynie chińskiej, współczesne badania skupiają się głównie na ekstrakcie z miłorzębu, który jest wytwarzany z liści.
Suplementy Ginkgo są związane z kilkoma roszczeniami zdrowotnymi i zastosowaniami, z których większość skupia się na funkcjonowaniu mózgu i krążeniu krwi.
Oto 12 korzyści płynących z miłorzębu japońskiego.
1. Zawiera potężne antyoksydanty
Zawartość antyoksydantów w Ginkgo może być powodem wielu jego twierdzeń zdrowotnych.
Ginkgo zawiera wysoki poziom flawonoidów i terpenoidów, które są związkami znanymi z silnego działania przeciwutleniającego.
Antyoksydanty zwalczają lub neutralizują szkodliwe działanie wolnych rodników.
Wolne rodniki to wysoce reaktywne cząsteczki, które są produkowane w organizmie podczas normalnych funkcji metabolicznych, takich jak przekształcanie żywności w energię lub detoksykacja.
Mają one jednak również potencjał uszkadzania zdrowych tkanek, przyczyniając się do przyspieszonego starzenia i rozwoju chorób.
Badania nad działaniem antyoksydacyjnym ginkgo są obiecujące. Nadal jednak nie wiadomo, jak dokładnie działa i jak skuteczny może być w leczeniu konkretnych chorób.
2. Może pomóc w zwalczaniu stanów zapalnych
Zapalenie jest częścią naturalnej odpowiedzi organizmu na uraz lub inwazję obcej substancji.
W odpowiedzi zapalnej różne składniki układu odpornościowego są rekrutowane do walki z obcym najeźdźcą lub do leczenia zranionego obszaru.
Niektóre choroby przewlekłe wywołują reakcję zapalną nawet wtedy, gdy nie występuje choroba lub uraz. Z czasem ten nadmierny stan zapalny może spowodować trwałe uszkodzenie tkanek i DNA organizmu.
Lata badań na zwierzętach i w probówkach pokazują, że ekstrakt z miłorzębu może zmniejszyć markery stanu zapalnego w komórkach ludzkich i zwierzęcych w różnych stanach chorobowych.
Niektóre specyficzne stany chorobowe, w których ekstrakt z miłorzębu wykazał zmniejszenie stanu zapalnego obejmują:
- Artretyzm
- Choroba jelita drażliwego (IBD)
- Rak
- Choroby serca
- Udar mózgu
Dane te są zachęcające, jednak przed wyciągnięciem konkretnych wniosków na temat roli ginkgo w leczeniu tych złożonych chorób konieczne są badania na ludziach.
3. Poprawia krążenie i zdrowie serca
W tradycyjnej medycynie chińskiej nasiona miłorzębu były używane do otwierania „kanałów” energii do różnych układów narządów, w tym nerek, wątroby, mózgu i płuc.
Widoczna zdolność miłorzębu do zwiększania przepływu krwi do różnych części ciała może być źródłem wielu domniemanych korzyści.
Jedno z badań na osobach z chorobami serca, które suplementowały ginkgo, wykazało natychmiastowy wzrost przepływu krwi do wielu części ciała. Przypisano to 12% wzrostowi poziomu krążącego tlenku azotu, związku odpowiedzialnego za rozszerzanie naczyń krwionośnych.
Podobnie, inne badanie wykazało ten sam efekt u starszych dorosłych, którym podawano ekstrakt z miłorzębu.
Dodatkowe badania wskazują również na ochronne działanie miłorzębu na zdrowie serca, zdrowie mózgu i zapobieganie udarom. Istnieje wiele potencjalnych wyjaśnień tego zjawiska, a jednym z nich mogą być związki przeciwzapalne obecne w roślinie.
Potrzeba więcej badań, aby w pełni zrozumieć, jak ginkgo wpływa na krążenie oraz zdrowie serca i mózgu.
4. Zmniejsza objawy zaburzeń psychicznych i demencji
Ginkgo było wielokrotnie oceniane pod kątem jego zdolności do zmniejszania lęku, stresu i innych objawów związanych z chorobą Alzheimera i pogorszeniem funkcji poznawczych związanych ze starzeniem się.
Ogólnie rzecz biorąc, wyniki badań w tym zakresie są niespójne.
Niektóre badania wykazują wyraźne zmniejszenie tempa spadku poznawczego u osób z demencją stosujących ginkgo, ale inne nie potrafią powtórzyć tego wyniku.
Przegląd 21 badań wykazał, że w połączeniu z medycyną konwencjonalną, ekstrakt z miłorzębu może zwiększyć możliwości funkcjonalne u osób z łagodną postacią choroby Alzheimera.
W innym przeglądzie oceniono cztery badania i stwierdzono znaczne zmniejszenie spektrum objawów związanych z demencją, gdy ginkgo stosowano przez 22-24 tygodnie.
Te pozytywne wyniki mogą być związane z rolą, jaką ginkgo może odgrywać w poprawie przepływu krwi do mózgu, zwłaszcza jeśli chodzi o naczyniowe typy demencji.
Ogólnie rzecz biorąc, jest zbyt wcześnie, aby ostatecznie stwierdzić lub obalić rolę miłorzębu w leczeniu demencji, ale ostatnie badania zaczynają czynić ten kawałek jaśniejszym.
5. Poprawia funkcjonowanie mózgu i dobre samopoczucie
Istnieją pewne spekulacje, że ginkgo może poprawić funkcjonowanie mózgu u zdrowych osób.
Kilka małych badań potwierdza tezę, że suplementacja miłorzębem może zwiększyć wydajność umysłową i poprawić samopoczucie.
Wyniki takich badań dały początek twierdzeniom łączącym miłorząb z poprawą pamięci, skupienia i koncentracji uwagi.
Jednak w dużym przeglądzie badań nad tym związkiem stwierdzono, że suplementacja ginkgo nie spowodowała żadnej wymiernej poprawy w zakresie pamięci, funkcji wykonawczych czy zdolności koncentracji uwagi.
Chociaż suplementacja ginkgo może poprawić zdolności umysłowe, nie ma żadnych gwarancji.
6. Może zmniejszyć lęki
Niektóre badania wskazują, że suplementacja ginkgo może zmniejszyć objawy lęku.
W kilku badaniach na zwierzętach zaobserwowano zmniejszenie objawów lęku, które można przypisać zawartości antyoksydantów w ginkgo.
W jednym z badań 170 osób z uogólnionym lękiem otrzymywało 240 mg lub 480 mg miłorzębu albo placebo. W grupie leczonej największą dawką ginkgo odnotowano o 45% większą redukcję objawów lęku, w porównaniu do grupy placebo.
Podczas gdy suplementacja ginkgo może zmniejszyć lęk, jest jeszcze zbyt wcześnie, aby wyciągnąć jakiekolwiek ostateczne wnioski z dostępnych badań.
7. Może leczyć depresję
Przegląd badań na zwierzętach sugeruje, że suplementacja ginkgo może pomóc w leczeniu objawów depresji.
Myszy, które otrzymały ginkgo przed nieuniknioną sytuacją stresową, były mniej emocjonalnie dotknięte stresem niż grupa, która nie otrzymała suplementu.
Badanie wskazało, że efekt ten był związany z właściwościami przeciwzapalnymi ginkgo, które poprawiają zdolność organizmu do radzenia sobie, gdy poziom hormonów stresu jest wysoki.
Niemniej jednak, depresja jest złożonym stanem, który może mieć różne przyczyny źródłowe.
Potrzeba więcej badań, aby lepiej zrozumieć związek pomiędzy ginkgo i tym, jak może on wpływać na depresję u ludzi.
8. Może wspierać wzrok i zdrowie oczu
Bardzo mało badań zbadało, jak ginkgo odnosi się do widzenia i zdrowia oczu. Jednak wczesne wyniki są obiecujące.
Jeden z przeglądów wykazał, że osoby z jaskrą, które suplementowały ginkgo, doświadczyły zwiększonego przepływu krwi do oka, ale niekoniecznie przekładało się to na lepsze widzenie.
Inny przegląd dwóch badań oceniał wpływ ekstraktu z miłorzębu na postęp zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem. Niektórzy uczestnicy zgłosili poprawę widzenia, ale nie było to statystycznie istotne we wszystkich badaniach.
Wiele z tych pozytywnych wyników wydaje się być związanych ze zwiększonym przepływem krwi do oka.
Nie jest jasne, czy ginkgo poprawiłoby wzrok u osób, które nie cierpią jeszcze na zaburzenia widzenia.
Potrzeba więcej badań, aby określić, czy ginkgo może zwiększyć zdolność widzenia lub spowolnić postęp degeneracyjnej choroby oczu.
9. Może leczyć bóle głowy i migreny
W tradycyjnej medycynie chińskiej ginkgo jest bardzo popularnym środkiem na bóle głowy i migreny.
Bardzo mało badań jest dostępnych na temat zdolności ginkgo do leczenia bólów głowy. Jednak w zależności od pierwotnej przyczyny bólu głowy, może on pomóc.
Na przykład, dobrze wiadomo, że ginkgo ma działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające. Jeśli ból głowy lub migrena są spowodowane nadmiernym stresem, ginkgo może być przydatne.
Dodatkowo, jeśli ból głowy jest związany ze zmniejszonym przepływem krwi lub zwężonymi naczyniami krwionośnymi, zdolność ginkgo do rozszerzania naczyń krwionośnych może poprawić objawy.
Przeciwnie, niektóre migreny są spowodowane nadmiernym rozszerzeniem naczyń krwionośnych. W tej sytuacji ginkgo może mieć niewielki lub żaden efekt.
Ale te przykłady to tylko wnioskowanie i nie zastępują twardych dowodów.
Jeśli chcesz spróbować ginkgo na swoje migreny, jest mało prawdopodobne, że spowoduje to wiele szkód. Bądź tylko świadomy, że niekoniecznie może pomóc.
10. Może poprawić objawy astmy i POChP
Niektóre badania wskazują, że ginkgo może poprawić objawy astmy i innych zapalnych chorób układu oddechowego, takich jak POChP.
Przypisuje się to związkom przeciwzapalnym w ginkgo, które mogą pozwolić na zmniejszenie stanu zapalnego dróg oddechowych i zwiększenie pojemności płuc.
W jednym z badań na 75 osobach oceniano stosowanie ekstraktu z miłorzębu obok terapii lekami glikokortykosteroidowymi w zarządzaniu objawami astmy.
Poziomy związków zapalnych w ślinie osób, które otrzymywały ginkgo były znacząco niższe niż u osób, które otrzymywały same tradycyjne leki.
W innym badaniu na 100 osobach oceniano stosowanie mieszanki chińskich ziół, w skład której wchodziło ginkgo, w leczeniu objawów POChP.
Osoby, które stosowały formułę ziołową, zgłaszały znaczne zmniejszenie kaszlu i zapalenia oskrzeli w trzymiesięcznej obserwacji, w porównaniu z grupą kontrolną.
W tym momencie nie można określić, czy ta poprawa może być przypisana samemu ginkgo, czy też był to efekt synergiczny innych ziół użytych w formule grupy leczniczej.
Podczas gdy te wyniki są zachęcające, potrzeba więcej badań nad tym konkretnym zastosowaniem ginkgo.
11. Zmniejsza objawy PMS
Wstępne badania wskazują, że ginkgo może pomóc w leczeniu zarówno fizycznych, jak i psychologicznych objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS).
Jedno z badań przeprowadzone na 85 studentkach college’u wykazało 23% redukcję objawów PMS podczas spożywania miłorzębu.
Co ciekawe, grupa placebo w tym badaniu również doświadczyła niewielkiej redukcji objawów PMS, choć była ona znacznie niższa i wynosiła 8,8%.
Potrzebne są dalsze badania, aby lepiej zrozumieć związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy ginkgo a objawami PMS.
12. Leczy dysfunkcje seksualne
Niektóre źródła wskazują, że ginkgo może leczyć dysfunkcje seksualne, takie jak zaburzenia erekcji lub niskie libido.
Ginkgo ma zdolność do poprawy poziomu tlenku azotu we krwi, który poprawia krążenie poprzez rozszerzenie naczyń krwionośnych.
W rezultacie, ginkgo może być również przydatne w leczeniu różnych objawów dysfunkcji seksualnych poprzez poprawę przepływu krwi do tych obszarów ciała.
Niektóre badania badały wykorzystanie ginkgo do leczenia dysfunkcji seksualnych spowodowanych stosowaniem leków antydepresyjnych (SSRI). Wyniki wskazały, że ginkgo nie było w tych przypadkach bardziej skuteczne niż placebo.
Dodatkowo może istnieć interakcja pomiędzy miłorzębem a lekami SSRI, co może sprawić, że będą one mniej skuteczne.
W jednym z badań oceniano stosowanie ginkgo w celu zwiększenia pożądania seksualnego i zadowolenia u kobiet, które jednocześnie poddawane były psychoterapii seksualnej.
Połączenie ginkgo i terapii było skuteczne w dłuższym okresie czasu w porównaniu z placebo, ale samo uzupełnianie ginkgo nie było.
Uzasadnienie stosowania ginkgo w leczeniu dysfunkcji seksualnych ma sens, ale badania nie potwierdzają go w tym momencie.
Potencjalne skutki uboczne
Ważne jest, aby porozmawiać z lekarzem przed włączeniem ginkgo do swojej rutyny.
Dla większości dorosłych, ryzyko związane z przyjmowaniem ginkgo jest stosunkowo niskie, ale istnieją przypadki, w których ginkgo może spowodować poważne szkody.
Jeśli jesteś uczulony na rośliny zawierające alkilofenole lub przyjmujesz pewne leki, nie powinieneś przyjmować ginkgo.
Możliwe skutki uboczne obejmują:
- Nudności
- Biegunka
- Zawroty głowy
- Bóle głowy
- Ból brzucha
- Wysypka/reakcja alergiczna
Ginkgo może potencjalnie wchodzić w niekorzystne interakcje z niektórymi lekami. Niektóre interakcje mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia krwawienia.
Możliwe niekorzystne interakcje leków obejmują:
- Leki rozrzedzające krew (Warfaryna, aspiryna)
- SSRI/MAOI/antydepresanty (Prozac, Zoloft)
- NLPZ (ibuprofen, naproksen)
Dawkowanie i formy suplementów
Ginkgo biloba jest dostępny w handlu w następujących formach:
- Kapsułki
- Tabletki
- Ekstrakty płynne
- Suszone liście/herbata
Większość obecnych badań odzwierciedla wyniki stosowane z oczyszczonym ekstraktem z miłorzębu. Nie należy jeść surowych nasion miłorzębu, ponieważ są one trujące.
Jednym z ograniczeń badań nad miłorzębem jest to, że nie stosowano w nich standaryzowanego dawkowania.
Jednak większość dowodów wydaje się wspierać bezpieczeństwo przyjmowania 120-240 mg podzielonych na kilka dawek w ciągu dnia.
Nie ma jasno określonej maksymalnej dawki, ale mądrze jest zacząć od niższej dawki i pracować w górę, aby zapewnić tolerancję.
Większość badań nie oceniła dawek większych niż 600 mg dziennie, więc prawdopodobnie nie jest dobrym pomysłem przekroczenie tej kwoty.
Pamiętaj, że może to potrwać do sześciu tygodni, zanim zaczniesz zauważać jakiekolwiek efekty.
Podsumowanie
Ginkgo biloba ma silne zdolności przeciwzapalne i przeciwutleniające oraz zdolność do poprawy krążenia.
Te cechy razem wzięte mogą wpływać na wiele układów organizmu i chorób, choć nauka stojąca za nim ma jeszcze trochę do nadrobienia.
Chociaż miłorząb jest stosowany od wieków, nie do końca wiadomo, jak działa. Wiele z dostępnych badań jest niespójnych lub niejednoznacznych i należy o tym pamiętać.
Jak w przypadku każdego suplementu ziołowego, istnieje ryzyko. Ginkgo może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, jeśli jesteś alergikiem lub przyjmujesz pewne leki.
Jeśli myślisz o włączeniu ginkgo do swojej diety, upewnij się, że najpierw skonsultujesz się z lekarzem.